Και επίσημα μαρτυρικό χωριό το Κακολύρι

Το Κακολύρι είναι και επίσημα μαρτυρικό χωριό. Πήρε τη θέση που αξίζει, δίπλα από το Δίστομο, τα Καλάβρυτα και τόσους άλλους μαρτυρικούς τόπους της χώρας μας.

Σε ανακοίνωσή του ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ταξιαρχών επισημαίνει: «Με το προεδρικό διάταγμα αρ.71 και το ΦΕΚ αρ. 146 της 08/08/2025 που αναγνωρίζει και επίσημα τη θυσία των προγόνων μας, κλείνει ένας κύκλος αγώνων και προσπαθειών αρκετών χρόνων και πολύ περισσότερο αρκετών ανθρώπων που συνέβαλαν ο καθένας ανάλογα με τη θέση και τη γνώση του σε αυτό το μεγάλο εγχείρημα.

Είμαστε λοιπόν και εμείς πια στο δίκτυο των μαρτυρικών χωριών και πόλεων της πατρίδας μας και μαζί με το Εθνικό Συμβούλιο για τη διεκδίκηση των Γερμανικών αποζημιώσεων θα αγωνιστούμε για το καλύτερο.

Είναι όμως η δικαίωση των απογόνων των θυμάτων, η διατήρηση της μνήμης και της ιστορίας, αξίες πολύ σημαντικότερες από οποιοδήποτε χρηματικό ή άλλο όφελος.

Οι συντονισμένες προσπάθειές των δύο τελευταίων χρόνων απέδωσαν καρπούς, δημιουργώντας συμμαχίες και φιλίες με σημαντικούς ανθρώπους , που συντάχθηκαν μαζί μας και θα είναι κοντά μας και την επόμενη μέρα.

Μία επόμενη μέρα που απαιτεί να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και των προσδοκιών.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ταξιαρχών θα έχει πάντα το ρόλο του θεματοφύλακα και θα προσπαθεί να δημιουργεί δράσεις και να παίρνει πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση.

Όλο μαζί για να μπορούμε να γιορτάζουμε κάθε χρόνο τη νίκη κατά του φασισμού, για να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές ένα καλύτερο κόσμο».

Η ιστορία του χωριού

Στις 24 Μαΐου 1944, το χωριό Ταξιάρχες (ή Κακολύρι) της περιοχής Κύμης της Ευβοίας έζησε την τραγικότερη μέρα της σύγχρονης ιστορίας του. Γερμανικά στρατεύματα των Ες-Ες εισέβαλαν στο Κακολύρι και επιδόθηκαν σε μια πρωτοφανή σφαγή και καταστροφή του.

Οι Γερμανοί -συνοδεία και των Ταγμάτων Ασφαλείας- άρχισαν να συλλαμβάνουν, χωρίς διάκριση, όλους τους άντρες, ακόμα και 14χρονους εφήβους. Συγχρόνως με τις συλλήψεις, προέβαιναν σε εμπρησμούς των σπιτιών, σε ξυλοδαρμούς και σε απερίγραπτες λεηλασίες και κλοπές.

Εντός του χωριού εξελίχθηκαν σκηνές βίας και εγκληματικής συμπεριφοράς· ακόμα και κατά των γυναικών και των παιδιών. Οι συλληφθέντες άντρες, υπό την απειλή όπλων και ξυλοκοπημένοι, οδηγήθηκαν στην πλατεία του χωριού. Κατόπιν, πεζοί και δεμένοι με σκοινιά μεταφέρθηκαν στα κρατητήρια των Ες-Ες, στις Κονίστρες. Το απόγευμα της ίδιας μέρας οι αιχμάλωτοι εκτελέστηκαν δια τυφεκισμού από γερμανικό απόσπασμα στην τοποθεσία «γέφυρα Καδίου–Γιάννηδων». Μαζί με τους Κακολύριανους -την ίδια ημέρα και στην ίδια τοποθεσία- εκτελέστηκαν 6 ακόμα κάτοικοι των γειτονικών χωριών, από τον Πύργο, τους Ανδρονιάνους, το Βίταλο και το Ωρολόγιο, συνολικά 30 αθώοι άνθρωποι, άμαχοι.

Οι Κακολύριανοι με τη θυσία τους αυτή έγιναν αφανείς και ανώνυμοι ήρωες του μεγαλείου της Ελλάδας.